Topstukkenlezingen voorjaar 2023
Twee keer per maand houdt een conservator van het Rijksmuseum van Oudheden een livestream-lezing over een van de topstukken uit de collectie.
Scheppergod Chnoem
Op een sculptuurfragment in het Rijksmuseum van Oudheden is een afbeelding uitgehakt van de god Chnoem. De god met ramskop zit op een troon tegenover een pottenbakkersschijf, waarop hij een hoge kegel van klei draaiende houdt. Chnoem, die vaak werd vereerd als scheppergod, creëert hier de mensheid.
Chnoem in Boebastis: een échte geheimzinnige inscriptie?
Het reliëf is een fragment van een grote sculptuur van farao Nectanebo II, die regeerde in de periode 360-343 v.Chr. Het beeld stond in een tempel in Boebastis, in het noorden van Egypte. Vermoedelijk werden de beeldhouwers geïnspireerd door een inscriptie op een veel ouder beeld van koning Ramses II. Die inscriptie werd door zijn priesters waarschijnlijk opzettelijk op een mysterieuze wijze opgesteld. Je kunt de tekst alleen lezen als je goed thuis bent in de Egyptische godenwereld. In zijn lezing bespreekt Daniel Soliman hoe de inscriptie gelezen moet worden en waarom Nectanebo II koos voor een tekst uit de tijd van Ramses II.
Een van de mooiste mummiekisten
De fraaie mummiekist van Peftjaoeneith (uit de Late Periode, ca.666-525 v.Chr.) kwam begin negentiende eeuw als naar Leiden, als onderdeel van de d’Anastasi-collectie. Beroemd zijn de fraaie decoraties van zowel de hemelgodin Noet, aan de binnenkant van het deksel, als de gedetailleerd weergegeven valken, godinnen en hiërogliefen aan de buitenkant van de kist. De mummiekist is vermoedelijk al sinds 1829 te zien geweest, en wordt nog steeds beschouwd als een van de topstukken van de Egyptische collectie van het museum. De binnenkant van het deksel met hemelgodin Noet is vanaf 22 april te zien in de nieuwe tentoonstelling Kemet.
Betekenis, vervaardiging en restauratie
In haar lezing vertelt Helbertijn Krudop in het kort over de bijzondere decoratie en iconografie en over de herkomst van de kist. Daarna besteedt ze volop aandacht aan de vervaardiging van de mummiekist (houtsoort en verflagen), de interessante restauratiegeschiedenis en de recente conservering van het deksel.
Minerva uit Friesland
Sinds 1912 maakt een fraai bronzen beeldje van de Romeinse godin Minerva deel uit van de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden. Het dateert uit de periode 100-300 na Chr. en is gevonden in het dorp Wijnaldum, vlakbij Harlingen in Friesland. De vraag is hoe dit 22,5 centimeter hoge beeldje in Friesland terecht is gekomen, aangezien Noord-Nederland destijds buiten het Romeinse rijk lag. Was het een handelsobject of is er meer aan de hand? En wat weten we eigenlijk van deze regio in de Romeinse tijd?
Twee keer per maand houdt een conservator van het Rijksmuseum van Oudheden een livestream-lezing over een van de topstukken uit de collectie.
- Zondag 19 maart: Daniel Soliman over het reliëf van de Egyptische god Chnoem
Scheppergod Chnoem
Op een sculptuurfragment in het Rijksmuseum van Oudheden is een afbeelding uitgehakt van de god Chnoem. De god met ramskop zit op een troon tegenover een pottenbakkersschijf, waarop hij een hoge kegel van klei draaiende houdt. Chnoem, die vaak werd vereerd als scheppergod, creëert hier de mensheid.
Chnoem in Boebastis: een échte geheimzinnige inscriptie?
Het reliëf is een fragment van een grote sculptuur van farao Nectanebo II, die regeerde in de periode 360-343 v.Chr. Het beeld stond in een tempel in Boebastis, in het noorden van Egypte. Vermoedelijk werden de beeldhouwers geïnspireerd door een inscriptie op een veel ouder beeld van koning Ramses II. Die inscriptie werd door zijn priesters waarschijnlijk opzettelijk op een mysterieuze wijze opgesteld. Je kunt de tekst alleen lezen als je goed thuis bent in de Egyptische godenwereld. In zijn lezing bespreekt Daniel Soliman hoe de inscriptie gelezen moet worden en waarom Nectanebo II koos voor een tekst uit de tijd van Ramses II.
- Zondag 16 april: Helbertijn Krudop over de gerestaureerde mummiekist van Peftjaoeneith
Een van de mooiste mummiekisten
De fraaie mummiekist van Peftjaoeneith (uit de Late Periode, ca.666-525 v.Chr.) kwam begin negentiende eeuw als naar Leiden, als onderdeel van de d’Anastasi-collectie. Beroemd zijn de fraaie decoraties van zowel de hemelgodin Noet, aan de binnenkant van het deksel, als de gedetailleerd weergegeven valken, godinnen en hiërogliefen aan de buitenkant van de kist. De mummiekist is vermoedelijk al sinds 1829 te zien geweest, en wordt nog steeds beschouwd als een van de topstukken van de Egyptische collectie van het museum. De binnenkant van het deksel met hemelgodin Noet is vanaf 22 april te zien in de nieuwe tentoonstelling Kemet.
Betekenis, vervaardiging en restauratie
In haar lezing vertelt Helbertijn Krudop in het kort over de bijzondere decoratie en iconografie en over de herkomst van de kist. Daarna besteedt ze volop aandacht aan de vervaardiging van de mummiekist (houtsoort en verflagen), de interessante restauratiegeschiedenis en de recente conservering van het deksel.
- Zondag 23 april: Jasper de Bruin over een Minerva-beeldje uit Friesland
Minerva uit Friesland
Sinds 1912 maakt een fraai bronzen beeldje van de Romeinse godin Minerva deel uit van de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden. Het dateert uit de periode 100-300 na Chr. en is gevonden in het dorp Wijnaldum, vlakbij Harlingen in Friesland. De vraag is hoe dit 22,5 centimeter hoge beeldje in Friesland terecht is gekomen, aangezien Noord-Nederland destijds buiten het Romeinse rijk lag. Was het een handelsobject of is er meer aan de hand? En wat weten we eigenlijk van deze regio in de Romeinse tijd?
