Topstukkenlezing: Het Ulfberht-zwaard
door assistent-conservator Middeleeuwen Raphaël Rijntjes
door assistent-conservator Middeleeuwen Raphaël Rijntjes
Twee keer per maand houdt een conservator van het Rijksmuseum van Oudheden een livestream-lezing over een van de topstukken uit de collectie. Op deze zondagmiddag vertelt Raphaël Rijntjes, assistent-conservator collectie Middeleeuwen, over het middeleeuwse Ulfberht-zwaard dat rond het jaar 1000 is gemaakt en in 1983 langs de Maas bij Lith werd gevonden. Op de kling is aan een zijde een naam geschreven: Ulfberht, de naam van een belangrijke wapensmid. Via de chat kunt u vragen stellen, die na afloop van de lezing worden beantwoord.
Wapensmid Ulfberht
Ulfberht was de naam van een belangrijke wapensmid die leefde rond het jaar 1000. De uitstekende kwaliteit van deze wapens maakte ze al in de Middeleeuwen erg geliefd. Na Ulfberhts dood ging de productie van zijn zwaarden daarom gewoon door en werden ze zelfs nagemaakt door anderen. Een aantal is waarschijnlijk langdurig in gebruik geweest. Dat is ook te zien aan het Ulfberht-zwaard dat is gevonden bij Lith. Het museum heeft nog een tweede Ulfberht-zwaard in de collectie, waarover Raphaël Rijntjes ook zal vertellen.
Het werk van de smid
De smeedtechniek waarmee de Ulfberht-zwaarden werden gemaakt, betekende voor die tijd een geweldige innovatie. Aangezien zwaarden zowel hard als buigzaam moesten zijn, werden ze gemaakt van staal dat was gevormd uit in elkaar gedraaide staven koolstofrijk en koolstofarm ijzer. De zwaardmakers smeedden die in patronen in de zogeheten damasceer-techniek, zodat het wapen een optimale samenstelling kreeg. Ook de letters Ulfberht werden zo gevormd.
Wapensmid Ulfberht
Ulfberht was de naam van een belangrijke wapensmid die leefde rond het jaar 1000. De uitstekende kwaliteit van deze wapens maakte ze al in de Middeleeuwen erg geliefd. Na Ulfberhts dood ging de productie van zijn zwaarden daarom gewoon door en werden ze zelfs nagemaakt door anderen. Een aantal is waarschijnlijk langdurig in gebruik geweest. Dat is ook te zien aan het Ulfberht-zwaard dat is gevonden bij Lith. Het museum heeft nog een tweede Ulfberht-zwaard in de collectie, waarover Raphaël Rijntjes ook zal vertellen.
Het werk van de smid
De smeedtechniek waarmee de Ulfberht-zwaarden werden gemaakt, betekende voor die tijd een geweldige innovatie. Aangezien zwaarden zowel hard als buigzaam moesten zijn, werden ze gemaakt van staal dat was gevormd uit in elkaar gedraaide staven koolstofrijk en koolstofarm ijzer. De zwaardmakers smeedden die in patronen in de zogeheten damasceer-techniek, zodat het wapen een optimale samenstelling kreeg. Ook de letters Ulfberht werden zo gevormd.
